Kiezen van de juiste slaapzak: Dons vs Synthetisch

Dons-vs-synthetisch
Martin Jernberg

Het ultieme slaapzak dilemma!

Skiën versus snowboarden. Mountainbiken versus race fietsen. Kajakken versus kanoën. Wie heeft er niet eindeloos over gediscussieerd? Misschien is de moeder van alle vergelijkingen echter wel de eeuwenoude discussie synthetische versus dons als het gaat over het gebruikte materiaal in slaapzakken. In dit artikel zoeken wij het tot op de bodem voor je uit, zodat jij goed voorbereid en met een gerust hart je aankoop kunt doen.

slaapzak dons synthetisch
Links: dons, rechts: synthetisch

Prijs

Net als bij ieder ander product is de prijs vaak een beslissende factor voor kampeerders als het gaat om de aanschaf van een nieuwe slaapzak. En veelal is het prijsverschil tussen een donzen slaapzak en een synthetische slaapzak groot. Dit komt in de eerste plaats door het feit dat dons een natuurlijk product is, afkomstig van ganzen en eenden. Het verkrijgen van het dons is behoorlijk intensief. Veel arbeidsuren vormt een hoge grondstofprijs. En helemaal met de toenemende populariteit van modieuze donsjacks in de wereld, neemt de vraag naar dons alleen maar toe. Met als gevolg een stijging van de prijzen.

En dan nog niet eens prijsopdrijvende calamiteiten meegerekend zoals bijvoorbeeld de vogelgriep. In 2013 werd door een vogelgriep uitbraak in China een groot deel van het dons aanbod weggevaagd, waardoor prijzen explodeerden.

Het is vermeldenswaardig dat in de afgelopen jaren steeds meer slaapzakken met eendendons worden gevuld. Eendendons is goedkoper dan ganzendons. Dus is je budget enigszins beperkt maar wil je wel de voordelen van een donzen slaapzak ervaren, overweeg dan een slaapzak gevuld met eendendons.

Warmte-gewichtsverhouding

Wat maakt een donzen slaapzak zo gewild? Het antwoord op deze vraag is simpel gezegd: de ultieme warmte-gewichtsverhouding. Deze is ten opzichte van andere materialen ongeëvenaard. Maar wat is deze warmte-gewichtsverhouding precies?

slaapzak quin
Vulgewicht

In het Engels wordt hiervoor de term ‘fill power’ gebruikt. In ons eigen land gebruiken we termen als vulling of vulkracht. Hou je meer van technische benamingen dan moet je letten op de term ‘quin’. Welke term ook van toepassing is, het gaat om de hoeveelheid lucht die een ons dons kan vasthouden. Met andere woorden het betreft de hoeveelheid lucht die tussen de veertjes vastgehouden kan worden. Lucht isoleert, dus hoe meer lucht de veertjes kunnen vasthouden, des te hoger de isolerende waarde. Slaapzakken van dons hebben een isolerende waarde variërend van 300 tot 900 quin. Hierbij geldt grofweg het volgende:

  • Waarde 400–450 is medium kwaliteit
  • Waarde 500-550 is goede kwaliteit
  • Waarde 550–750 is zeer goede kwaliteit
  • Waarde 750+ is excellente kwaliteit.

Wil je een zelfde isolerende waarde met een ander basismateriaal bewerkstelligen, dan moet je concessies doen aan het gewicht. Anders geformuleerd, een synthetische slaapzak met eenzelfde isolerende waarde als een donzen slaapzak zal een hoger draaggewicht hebben.

Donzen slaapzakken kunnen worden onderscheiden in die met ganzen- of eendenveren. Ganzenveren zijn van een hogere kwaliteit, maar ook duurder. Een ander kenmerk van de vulling is :

    • 90/10 vulling = 90% dons, 10% veren (de lichtste en warmste: alleen snel klompvorming bij een hoge luchtvochtigheid. Belangrijk is een goede isolerende mat, door sterke compressie vorming onder het lichaam)
    • 80/20 = 80% dons, 20% veren (iets zwaarder dan de 90/10 en minder isolerend , daardoor minder gevoelig voor luchtvochtigheid)
    • 70/30 =  70% dons, 30% veren (eigenlijk, geen gewicht – of warmte voordelen ten opzichte van een goede synthetische slaapzak. Wel een hoog slaapcomfort en minder sterke slijtage)

Waterbestendigheid

Hier kunnen we kort over zijn: als het gaat om het bivakkeren in de regen, kamperen in de sneeuw of dagenlang varen op een rivier, dan is het gebruik van een synthetische slaapzak de beste keuze. Synthetische isolatie is ontworpen om ook tijdens vochtige omstandigheden zijn isolerende eigenschappen te behouden. Plus het droogt sneller.

Er is echter sprake van een recente technologische evolutie. Er zijn fabrikanten die zich richten op het zogenaamde waterbestendige dons, zoals Nikwax’s Hydrofoob Dons™. Dit combineert twee geweldige eigenschappen zonder daarbij concessies te doen aan gewicht. Een ware concurrent dus voor synthetische stoffen. De synthetische slaapzak blijft echter koploper als het gaat om waterbestendigheid.

Hybride

Weet je nog niet waar jouw voorkeur naar uit gaat? Misschien ben jij het type mens dat altijd op zoek gaat naar het beste van twee werelden. Gelukkig voor jou hebben de innovaties onder de slaapzak fabrikanten niet stil gestaan. Er zijn steeds vaker hybride slaapzak modellen op de markt gespot die de goede eigenschappen van de twee basismaterialen met elkaar combineren. Isolerend materiaal van dons en buitentijk (stof aan de buitenzijde van de slaapzak) van synthetisch materiaal.

Bottom Line

Als iedere gram je te veel is en je wilt comfortabel backpacken, dan is een investering in een donzen slaapzak het overwegen waard. Ga je naar de tropen, waar je te maken krijgt met een hoge luchtvochtigheid en de uiteindelijke aanval van bacteriën, dan is de een synthetische slaapzak waarschijnlijk een betere keuze. Hoe dan ook, laat je goed informeren en neem onderstaande voor- en nadelen nog even mee.

Plus- en minpunten van dons versus synthetisch

Dons Synthetisch
Prijs  Relatief hoog  Relatief laag
Kwaliteit  Duurzaam Beperkt
Waterbestendigheid  Vochtopname  Geen vochtopname
Isolerend vermogen Hoog (lager bij vochtopname)  Gemiddeld
Gewicht  Licht  Zwaarder
Compressie  Makkelijk  Moeilijker
Overig Allergie versterkend Houdt geen luchtjes vast en niet allergie versterkend

Heb jij nu jouw keuze gemaakt? of wil je weten waar je nog meer op moet letten bij de aankoop van een goede slaapzak, lees dan Slaapzak kopen : waar moet je allemaal op letten?

Redactie
Bij OutdoorInfo willen we inspireren door mooie verhalen, coole bestemmingen, uitleg over materialen en nog veel meer. Een actieve outdoor lifestyle begint bij OutdoorInfo.